1
Davut oğlu İsrail Kralı Süleyman’ın özdeyişleri:
2 Bu özdeyişler, bilgeliğe ve terbiyeye ulaşmak,
Akıllıca sözleri anlamak,
3 Başarıya götüren terbiyeyi edinip
Doğru, haklı ve adil olanı yapmak,
4 Saf kişiyi ihtiyatlı,
Genç adamı bilgili ve sağgörülü kılmak içindir.
5–6 Özdeyişlerle benzetmeleri,
Bilgelerin sözleriyle bilmecelerini anlamak için
Bilge kişi dinlesin ve kavrayışını artırsın,
Akıllı kişi yaşam hüneri kazansın.
7 RAB korkusudur bilginin temeli.
Ahmaklarsa bilgeliği ve terbiyeyi küçümser.
8 Oğlum, babanın uyarılarına kulak ver,
Annenin öğrettiklerinden ayrılma.
9 Çünkü bunlar başın için sevimli bir çelenk,
Boynun için gerdanlık olacaktır.
10 Oğlum, seni ayartmaya çalışan günahkârlara teslim olma.
11 Şöyle diyebilirler:
“Bizimle gel,
Adam öldürmek için pusuya yatalım,
Zevk uğruna masum kişileri tuzağa düşürelim.
12 Onları ölüler diyarı gibi diri diri,
Ölüm çukuruna inenler gibi
Bütünüyle yutalım.
13 Bir sürü değerli mal ele geçirir,
Evlerimizi ganimetle doldururuz.
14 Gel, sen de bize katıl,
Tek bir kesemiz olacak.”
15 Oğlum, böyleleriyle gitme,
Onların tuttuğu yoldan uzak dur.
16 Çünkü ayakları kötülüğe koşar,
Çekinmeden kan dökerler.
17 Kuşların gözü önünde ağ sermek boşunadır.
18 Başkasına pusu kuran kendi kurduğu pusuya düşer.
Yalnız kendi canıdır tuzağa düşürdüğü.
19 Haksız kazanca düşkün olanların sonu böyledir.
Bu düşkünlük onları canlarından eder.
20 Bilgelik dışarıda yüksek sesle haykırıyor,
Meydanlarda sesleniyor.
21 Kalabalık sokak başlarında bağırıyor,
Kentin giriş kapılarında sözlerini duyuruyor:
22 “Ey budalalar, budalalığı ne zamana dek seveceksiniz?
Alaycılar ne zamana dek alay etmekten zevk alacak?
Akılsızlar ne zamana dek bilgiden nefret edecek?
23 Uyardığımda yola gelin, o zaman size yüreğimi açar,
Sözlerimi anlamanıza yardım ederim.
24 Ama sizi çağırdığım zaman beni reddettiniz.
Elimi uzattım, umursayan olmadı.
25 Duymazlıktan geldiniz bütün öğütlerimi,
Uyarılarımı duymak istemediniz.
26–27 Bu yüzden ben de felaketinize sevineceğim.
Belaya uğradığınızda,
Bela üzerinize bir fırtına gibi geldiğinde,
Bir kasırga gibi geldiğinde felaketiniz,
Sıkıntıya, kaygıya düştüğünüzde,
Sizinle alay edeceğim.
28 O zaman beni çağıracaksınız,
Ama yanıtlamayacağım.
Var gücünüzle arayacaksınız beni,
Ama bulamayacaksınız.
29 Çünkü bilgiden nefret ettiniz.
RAB’den korkmayı reddettiniz.
30 Öğütlerimi istemediniz,
Uyarılarımın tümünü küçümsediniz.
31 Bu nedenle tuttuğunuz yolun meyvesini yiyeceksiniz,
Kendi düzenbazlığınıza doyacaksınız.
32 Bön adamlar dönekliklerinin kurbanı olacak.
Akılsızlar kaygısızlıklarının içinde yok olup gidecek.
33 Ama beni dinleyen güvenlik içinde yaşayacak,
Kötülükten korkmayacak, huzur bulacak.”
Yeni Çeviri: Son 30 yılda Türkçede dilin sadeleşmesi ve değişmesi sonucu ihtiyaç duyulmuş bir çeviridir. Önceki çevirilerden farklı olarak daha fazla günümüz türkçesi kullanılmıştır. Daha çok anlam çevirisi üzerine odaklanılmıştır, dinamiktir. 2001'deki son düzenlemelerle, elimizdeki hali oluşmuştur. Kutsal Kitap: Eski ve Yeni Antlaşma (Tevrat, Zebur, İncil). Eski Antlaşma ©2001, 2009 Kitab-ı Mukaddes Şirketi; Yeni Antlaşma ©1987, 1994, 2001, 2009 Yeni Yaşam Yayınları. Bütün Hakları Saklıdır.
Kitab-ı Mukaddes: Osmanlı döneminde yapılan ilk türkçe çevirilerin latin harflerine transkript edilmesi ve ardından düzenlenmesi sonucu oluşmuş bir çeviridir. Bu nedenle oldukça eski türkçe kelimeler barındırır. Dil bağlamında osmanlıca çevirilerle büyük oranda benzerlik gösterir. Daha çok birebir kelime çevirisidir. 1990'lara gelindiğinde değişen Türkçenin etkisiyle Yeni Çeviri ortaya çıkmaya başlamış, Kitab-ı Mukaddes çevirisi daha az kullanılmaya başlanmıştır. Kitab-ı Mukaddes, Eski ve Yeni Ahit (Tevrat ve İncil): İbrani, Kildani ve Yunani dillerinden son tashih edilmiş tercümedir. ©1941 Kitab-ı Mukaddes Şirketi.
Thomas Cosmades: Yalnızca bir kişi tarafından çevrilmiş ancak bir kaç farklı kişi tarafından denetlenmiş bir çeviridir. Yalnızca Yeni Antlaşma (İncil) ve Süleyman'ın Özdeyişleri kısımları çevrilmiştir. Süleyman'ın Özdeyişleri kısmı orijinal dil İbraniceden değil, Grekçe çevirisi Septuaginta'den alınmıştır. Çeviri yöntemi olarak daha çok birebir kelime çevirisi esas alınmıştır. İncil: Sevinç Getirici Haber – İncil'in Yunanca'dan çağdaş Türkçe'ye çevirisi. ©2010 Kutsal Söz Yayınları. Kutsal Kitap'tan Özdeyişler ©2010.
Bünyamin Candemir: Tek bir kişi tarafından hazırlanan çeviridir. Yalnızca Yeni Antlaşma (İncil) kısmı çevrilmiştir. Yöntem açısından KJV (King James Version)'nin Grekçe paralel okuması kullanılmıştır. Bu bağlamda temel alınan grekçe metin KJV üzerinden Textus Receptus'tur. Kutsal İncil ©2003 Kitab-ı Mukaddes Şirketi.
HADİ: Modern ve çağdaş incil çevirisi yerine manevi–kültürel bağlamda kullanılan kelime ve dili barındıran bir çeviridir. 2013'te tamamlanmıştır. Halk Dilinde İncil ©2013 Yeni Yaşam Yayınları; metinin telif hakları BLI ve WBTC'e aittir. Türkiye'deki tüm yayın hakları Yeni Yaşam Yayınları'na aittir.
Türk Standart Versiyon: Bir kişi tarafından çevrilmiştir. Yalnızca Süleyman'ın Özdeyişleri kısmını kapsar. Meseller, Kral Süleyman'ın Özdeyişleri ©2010 Türk Standart Versiyon (R.1) Türk Dünyası Kalkedon Presbiteryen Kilisesi, Rev. İlhan Keskinöz.
İbranice Tanah (TAN):Eski Antlaşma'nın tamamının orijinal dildeki halidir. Dil İbranicedir. Orijinal el yazmalarının bir araya getirilip düzenlenmesi ile ortaya çıkmış bir metindir.
Grekçe Yeni Antlaşma: Kutsal Kitap'ın İncil (Yeni Antlaşma) bölümünü kapsar. Yazıldığı orijinal dil Grekçedir. Varolan el yazmalarının bir araya getirilmesiyle ortaya çıkarılmış bir metindir. SBLGNT ©2010 Society of Biblical Literature ve Logos Bible Software.
Septuaginta (LXX): İ.Ö. 3 ve 2. yüzyılları arasında çevrilen ve İbranice Eski Anlaşma'nın Yunancasını oluşturan bir metindir. Dönemin ortak dili olan (Yeni Antlaşma'nın da orijinal dili) Yunanca olarak, Mısır gibi bölgelerde yaşayıp İbranice konuşmayan Yahudiler için hazırlanmıştır. Daha sonra kilise tarafından da eski antlaşmanın okunması için kullanılmış bir çeviridir.
Vulgata: Dördüncü yüzyılın sonuna doğru ortaya çıkmış Latince Kutsal Kitap metnidir. Papa I. Damasus (305–384) tarafından yönlendirilen Kilise Babası Jerome (347–420)'un eski latince derlemeler üzerinde çalışıp, revize etmesi sonucu tamamlanmış bir çeviridir.
İngilizce Standart Versiyonu (ESV): Modern ingilizcede birebir çevirinin eksikliğini gidermek için ortaya çıkmış bir Kutsal Kitap çevirisidir. İlk basımı 2001'de yapılmıştır. Birebir kelime çevirisine özen göstermenin yanında, edebi yönü ve kelime anlamları konusunda hassas davranılmıştır.
Kral James Versiyonu (KJV): 1611'de İngilterede tamamlanan bir çeviridir. Grekçe metin olarak Textus Receptus ele alınmıştır. Dil yapısı bakımından eski bir ingilizcedir. Çeviri yöntemi olarak anlamına sadık kalınırken halkın anlayabileceği bir biçimde çevrilmeye de özen gösterilmiştir. Authorized King James Version (1611) Kamu malı